Mặc dù đất có vẻ bình thường, nhưng đó là một hỗn hợp phức tạp bao gồm các chất hữu cơ, khoáng chất và các chất dinh dưỡng khác. Đất giúp cho cây đứng thẳng, dẫn nước và không khí đến rễ và nuôi dưỡng sự phát triển của thực vật. Những điểm tạo nên đất tốt gồm hai yếu tố: độ phì nhiêu và kết cấu đất. Độ phì là sự kết hợp của các chất dinh dưỡng thiết yếu và độ pH của đất tạo ra chất dinh dưỡng nền cho cây trồng. Kết cấu đề cập đến kích thước của các hạt đất, độ dính, khả năng chuyển nước và không khí của đất. Nếu đất nghèo dinh dưỡng, bạn có thể thực hiện một số bước nhất định để cải thiện độ phì nhiêu và kết cấu của đất
1. Thời điểm cải tạo đất
Thời điểm tốt nhất để cải tạo đất vườn là lần đầu tiên lên luống trong vườn. Trong một khu vườn, cải tạo đất thường là một nhiệm vụ thường xuyên dù đơn giản chỉ là đào hố và bổ sung phân trước khi trồng mỗi năm. Nếu cây của bạn đang phát triển tốt, thường thì sẽ không cần cải tạo nhưng nếu có chỗ cần cải tạo thì có lẽ đã đến lúc tìm hiểu thêm kiến thức về đất và thực hiện.
2. Chuẩn bị cải tạo đất
2.1 Thiết bị/Dụng cụ
- Xẻng làm vườn hoặc máy xới đất
- Găng tay làm vườn
2.2 Nguyên vật liệu
- Vôi hoặc lưu huỳnh
- Phân bón
- Chất hữu cơ (chẳng hạn như chất hữu cơ ủ, phân chuồng ủ, hoặc xơ dừa)
3. 4 bước cải tạo đất bạc màu hiệu quả
3.1 Đánh giá đất của bạn
Để biết được chất lượng đất của bạn như thế nào thì cách chắc chắn nhất là kiểm tra nó. Dịch vụ Hợp tác xã tại địa phương của bạn có thể cung cấp dịch vụ này với một khoản phí nhỏ. Nhiều vườn ươm cũng có thể đánh giá tình trạng đất như thế nào. Báo cáo về đất mà bạn nhận được sẽ cung cấp cho bạn các thông tin về kết cấu, độ pH và thành phần dinh dưỡng của đất. Trên báo cáo có thể đưa ra các khuyến nghị về việc sẽ cải tạo như thế nào, số lượng thiếu sót bao nhiêu để bổ sung.
Ngoài ra, bạn có thể phỏng đoán chất lượng bằng cách xem sức khỏe của cây trồng. Nếu chúng đang phát triển mạnh thì chưa cần phải cải tạo. Nhưng nếu cây của bạn đang bị úa vàng hoặc trông ốm yếu, bạn phải nên thử xem đất như thế nào. Rất khó để xác định chính xác những gì đất cần bổ sung nên tốt nhất bạn không nên đoán khi nào cần cải tạo đất. Ví dụ, những trường hợp có vẻ biểu hiện là sự thiếu dinh dưỡng đòi hỏi phải bón phân bổ sung, tuy nhiên đó có thể là một vấn đề về độ pH.
Đất bạc màu là đất có thành phần dinh dưỡng rất thấp. Bổ sung dinh dưỡng cho đất bạc màu là yếu tố quan trọng nhất trong việc Cải tạo đất bạc màu.
3.2 Điều chỉnh độ pH đất
Độ pH đất rất quan trọng vì thực vật không thể hấp thụ các chất dinh dưỡng nếu nồng độ pH không trong phạm vi lý tưởng của chúng. Nếu kiểm tra cho thấy độ pH đất bị giảm, bạn sẽ nhận được khuyến nghị nên thêm vôi để tăng độ pH hoặc lưu huỳnh để giảm độ pH. Trong một khu vườn hiện có, việc này nên được thực hiện theo từng giai đoạn để không làm cây bị sốc
Thông thường, bạn không nên cho thêm nhiều hơn 2,268kg vôi hoặc lưu huỳnh cho mỗi 30 mét vuông của khu vườn. Nếu bạn đang tạo một khu vườn mới, tiếp tục và thêm lượng như đã được khuyến nghị. Rải vôi hoặc lưu huỳnh khắp vườn, sau đó dùng xẻng hoặc máy xới đất để đào kỹ. Kiểm tra độ pH của đất vài năm một lần, vì lưu huỳnh hoặc vôi sẽ tiêu hao và cần được bổ sung.
Độ pH phổ biến và phù hợp với hầu hết các loại cây trồng là trong khoảng 5.5 – 7.0. Tuy nhiên bạn hãy tìm hiểu thật kỹ xem cây trồng của bạn thuộc nhóm ưa axit hay kiềm để điều chỉnh độ pH đất cho phù hợp. Tìm hiểu thêm Độ pH của đất
3.3 Điều chỉnh kết cấu đất bằng chất hữu cơ
Kết cấu đất thích hợp là điều cần thiết để cho phép rễ cây hút nước và không khí. Loại đất sét dày đặc có thể quá ẩm khiên rễ cây bị úng, trong khi đất cát thoát nước quá nhanh khiến rễ cây mất nước. Cách tốt nhất để cải thiện kết cấu của đất là bổ sung chất hữu cơ, chẳng hạn như phân trộn hoặc mảnh dừa băm. Chất hữu cơ đã phân giải giúp đất cát giữ lại nước và làm cho đất sét trở nên thoáng khí hơn để rễ dễ đâm xuyên qua hút nước. Ngoài ra trong tất cả các loại đất, chất hữu cơ hỗ trợ cho hoạt động của vi sinh vật có lợi và cung cấp các chất dinh dưỡng.
Các chất hữu cơ phổ biến để cải tạo đất vườn bao gồm:
SẢN PHẨM NỔI BẬT
- Phân trộn: phân hữu cơ là một biện pháp cải tạo tuyệt vời và hoàn toàn miễn phí nếu bạn đang ủ rác trong vườn và rác nhà bếp.
- Phân chuồng: bạn có thể lấy từ các trang trại và chuồng trại tại địa phương nơi bạn sống. Phân chuồng được ủ cho đến khí chuyển sang màu sẫm, vun và không có mùi. Ngoài mùi hôi, phân tươi có nhiều amoniac có khả năng làm cháy rễ cây. Phân bò ủ vi sinh là gợi ý tốt nhất cho lựa chọn này, chúng sẵn có – chi phí thấp, có nhiều chất xơ, và cũng khá giàu dinh dưỡng.
- Xơ dừa (bao gồm Xơ, hoặc mảnh vụn dừa): Xơ dừa rẻ, luôn sẵn có ở hầu hết các điểm bán vật tư làm vườn và có tác dụng làm tơi xốp đất.
- Than bùn cũng là gợi ý tốt cho việc cải thiện độ phì nhiêu cho đất trồng. Than bùn là lớp trầm tích xác thực vật được ủ vi sinh lâu ngày. Chúng tơi xốp, giàu đạm, humic, fulvic là chất cải tạo đất và bổ sung dinh dưỡng cho cây trồng lý tưởng.
- Mảnh cây, Cỏ xén: có thể xén cỏ và cắt nhỏ các loại thực vật khác vào luống vườn để phân hủy từ từ. Các loại cây cỏ không nên còn hạt và bạn không nên sử dụng thuốc diệt cỏ
- Lớp cây che phủ: còn được gọi là phân xanh, cây che phủ được trồng trên đất không sử dụng với mục đích xới đất và để chúng phân hủy. Rễ giữ cho đất tơi xốp và cây trồng ngăn chặn cỏ dại. Che phủ bằng các loại cây thuộc họ đậu, chẳng hạn như cỏ ba lá và đậu tằm, cũng bổ sung Nitơ cho đất. Cây che phủ thường được sử dụng cho các loại đất trồng rau.
Tip: Bạn thử dùng đất ẩm trong vườn mình vo tròn thành một quả bóng nhỏ, nếu nó dễ vỡ ra khi bạn chạm vào đó là đất cát, nếu có thể ép nó phẳng giữa ngón trỏ và ngón cái và không vỡ thì đó là đất sét.
3.4 Thêm chất dinh dưỡng
Nhiều loại đất cung cấp dinh dưỡng rất tốt, đặc biệt nếu chúng chứa nhiều chất hữu cơ. Nhưng nếu kiểm tra đất hoặc cây có dấu hiệu thiếu chất và cần nhiều chất dinh dưỡng hơn, bạn sẽ có sự lựa chọn giữa các sản phẩm hữu cơ tự nhiên hoặc phân bón tổng hợp.
Phân bón tổng hợp có một số điểm cộng: nó rẻ hơn phân hữu cơ và hoạt động nhanh hơn. Tuy nhiên nó không thực sự cải tạo đất mà chỉ có tác dụng nuôi cây. Và trong một số trường hợp, nó có thể làm hư đất với hàm lượng muối cao. Trong khi đó, phân hữu cơ giải phóng chất dinh dưỡng của chúng trong một khoảng thời gian khá dài nên không phù hợp cho việc bổ sung ngay lập tức như phân bón tổng hợp. Nhưng phân hữu cơ sẽ duy trì được tác dụng cải tạo đất trong nhiều vụ hơn.
Các loại phân bón khác nhau về chất dinh dưỡng. Một loại phân bón hoàn chỉnh chứa cả ba chất dinh dưỡng chính: Nito, Photpho và Kali. Thực vật có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau, nhưng trong hầu hết các trường hợp, loại phân bón hoàn chỉnh sẽ là loại nên sử dụng. Việc kiểm tra đất có thể đưa ra các khuyến nghị cụ thể hơn về loại và số lượng phân bón. Thực hiện theo các hướng dẫn trên nhãn cho việc bón phân. Một số phân dạng hạt được trộn trực tiếp vào đất, còn các loại tan trong nước được bón bằng bình phun hoặc bình tưới.
Bạn có thể sử dụng phân bò, phân trùn quế, hoặc phân gà đã qua xử lý để tăng cường chất dinh dưỡng cho đất. Phân hữu cơ luôn được khuyến khích sử dụng thay vì sử dụng phân tổng hợp.
4. Mẹo cải tạo đất vườn
Thêm phân trộn hoặc một chất hữu cơ khác thường là cách dễ nhất để cải tạo đất. Trong một số trường hợp, việc sử dụng phân trộn hàng năm có thể loại bỏ sự cần thiết của tất cả các hình thức cải tạo khác. Phân hữu cơ có nguồn gốc thực vậy có hàm lượng muối thấp hơn so với phân hữu cơ từ động vật đã hoai mục. Những loại phân trộn này tốt hơn cho việc cải thiện kết cấu đất, mặc dù cả hai đều có thể cung cấp chất dinh dưỡng cho cây tốt
Lớp phủ bề mặt không phải là một chất cải tạo đất thực sự, nhưng nó có thể trộn vào đất sau khu được phân rã trên bề mặt. Hàng năm xới lớp mùn hữu cơ cũ trước khi phủ một lớp mùn hữu cơ mới có thể tạo ra một khu đất vườn tuyệt vời.
Tham khảo thêm các bài viết liên quan;