Tìm hiểu về Dớn trồng lan
Từ xưa đến nay, Dớn luôn là giá thể phổ biến bậc nhất (cùng với vỏ thông) mà bất kỳ người chơi Lan nào ưu ái dành cho những giò lan của mình bởi chúng tập trung nhiều đặc tính cho một loại giá thể mà lan cần như: giữ nước, thoáng khí, bền, giá thành hợp lý.
Tuy nhiên, mỗi loại Hoa lan và điều kiện khí hậu khác nhau cũng là yếu tố giúp chúng ta cân nhắc sử dụng chúng ra sao như một loại giá thể trồng Lan tốt nhất.
Vậy trước tiên, chúng ta hãy tìm hiểu Dớ trồng lan là gì và chúng có bao nhiêu loại.
Dớn thân và rễ của cây dương xỉ Dicksonia antarctica (Loài dương xỉ sống trong các khu vực rừng rậm nhiệt đới, có sẵn tại Australia, Newzealand, Tasmania), ở VN thì có phân bố một phần ở vùng thung lũng đồi núi ở tỉnh Lâm Đồng. Cây dương xỉ là loài thân đứng, rễ nâu đen bao chùm quanh thân có cỡ ngang chiếc que hương hoặc nhỏ hơn chút.
Gỗ dớn được cắt miếng từ thân cây Dương xỉ cổ thụ hoặc được ép lại từ các mảnh rễ dương xỉ vụn, thường có dạng hình chữ nhất 20-30cm dày 2-3cm để gắn thân lan.
Trong tất cả các loại giá thể trồng Lan, có lẽ Dớn rừng là loại giá thể tối ưu và phổ biến nhất bởi như ở trên đã đề cặp chúng có khả năng giữ ẩm cao, lại thông thoáng và giàu dinh dưỡng (nhiều K và N), đồng thời có độ bền rất cao (có thể lên trên 10 năm – dớn già vùng Newzealand hoặc Úc), và lại ít bị nấm mốc, trọng lương cũng nhẹ nên có thể sử dụng dớn vụn để làm giá thể cho Lan trồng chậu.
Nhờ đặc điểm đó, bộ rễ lan nhanh chóng bám vào giá thể và phát triển nhanh.
Tuy nhiên, dớn từ dương xỉ rừng cũng có nhược điểm đó là khả năng hấp thụ phân bón kém, và đôi khi khả năng hút ẩm cao lại là một nhược điểm. Để cân bằng độ ẩm, hoặc thích nghi với nhiều điều kiện khác nhau, chúng ta có thể trộn dớn với các loại giá thể khác như Dớn dương xỉ với Dớn sợi, hoặc với vỏ thông.
Dớn sợi mềm hay còn gọi là Dớn trắng. Dớn mềm là một loài rêu sống ở các vùng đầm lầy, có tên khoa học là Sphagnum moss. Hiện Dớn trắng phân bố nhiều ở Chile, Newzealand và China. Dớn trắng có khả năng giữ ẩm tốt, độ dai và bền lâu, giúp người chơi lan ít phải tưới nước hơn, khi thay chậu cũng dễ dàng rửa bỏ phần giá thể cũ hơn. Dớn trắng khi cho ngậm nước sẽ giải phóng các Cation H+ như một chất kháng khuẩn tự nhiên giúp cho rễ lan phát triển.
Dớn trắng thường có giá thành cao, dễ bi úng nước bị đọng rong rêu trong mùa mưa, và yêu cầu người chơi lan phải kiểm soát được độ ẩm của dớn mềm này.
3 loại dớn trồng lan phổ biến
Dớn dương xỉ (dớn đá)
Đây là loại dớn phổ biến nhất đối với người chơi lan, Dớn từ cây dương xỉ, dớn đá thường tồn tại trên thị trường dưới 2 dạng: Dớn xẻ bảng dùng để gắn trực tiếp lan lên trên đó và được treo lên giàn; và dớn cọng: đây là phần vụn của thân cây dớn trong quá trình khai thác, dớn vụn cọng tường có độ dài 2-3cm sử dụng để trồng Lan trong chậ, trồng các loại Lan giả hành, địa lan, lan hài.
Nhình chung, dớn đá có độ bền rất cao thường từ 5-7 năm.
Một trong những thương hiệu Dớn lớn nhất thế giới chính là thương hiệu Fernwood của Newzealand.
Dớn từ cây cù lần
Cây cù lần, cây lông cu li, hay câu Cẩu tích (thực ra cũng không được phổ biến lắm – và thường được biết đến là cây trồng trong ngành dược liệu hơn, chúng có khả năng cầm máu rất tốt), là một trong những loại cây dương xỉ nhỏ, bộ rễ tập trung ở phần gốc, thân có nhiều lông tơ mịn. Thân giả gỗ có thể tách ra từng múi, lông có khả năng giữ ẩm cao, phù hợp làm giá thể trồng lan trong chậu.
Dớn cù lần phù hợp với Lan hài, địa lan trong chậu, có tuổi thọ không bằng Dớn đá, chúng chỉ có độ bền trong khoảng 3-5 năm.
SẢN PHẨM NỔI BẬT
Dớn sợi (dớn trắng, dớn vàng)
Dớn sợi có thân nhỏ – đường kính tầm 30-40cm, dài chừng 1.5m, cũng khá phổ biến làm dớn bảng và dớn vụn, hoặc đôi khi để cả cây làm trụ gắn lan.
Cũng như mọi loại dớn, dớn sợi cũng có khả năng giữ nước tốt, tuổi thọ tầm 3-4 năm.
Trong 3 loại dớn trên Dớn đá có độ bền cao nhất, nhưng có khả năng giữ nước kém hơn cả, trong khi đó dớn cù lần giữ nước tốt nhất.
Dớn mềm Sphagmum moss (spag moss)
Loại dớn này về cơ bản không có ở Việt nam, đa số chúng được nhập trong thời gian gần đây từ Chile, Newzealand hoặc Trung quốc.
Dớn mềm thường được trộn với các loại giá thể khác để làm lên giá thể trộn sẵn trồng lan chứ ít khi chúng được dùng như một loại giá thể đơn.
Xử lý dớn trước khi trồng lan
Để Lan có thể phát triển tốt nhất trên nền giá thể Dớn cho dù là Dớn đá, dớn cù lần, hay dớn sợi. Chúng ta cần làm theo các bước như sau:
Bước 1: Rửa sạch dớn để loại bỏ hết đất cát, vỏ cây tạp.
Bước 2: Ngâm nước vôi trong khoảng vài tiếng đến 1 ngày. Mục đích của việc ngâm dớn trong vôi là để trung hòa axit, diệt hết cỏ dại, côn trùng (cuốn chiếu, sâu đất, kiến, mối, rết, ốc, sên…) hoặc có thể ngâm trong Physan 20 nồng độ 2ml/lít nước trong vòng 24 tiếng.
Bước 3: Rửa lại với nước để lọc rửa hết nước vôi
Bước 4: Gắn lan hoặc trồng lan trong chậu
Ngoài ra, nếu sử dụng ít thì bạn có thể nhúng dớn trong nước sôi trong vòng khoảng nửa tiếng.
Dớn là loại giá thể rất tốt cho các loài lan, chúng tạo điều kiện cho lan phát triển tốt, giữ ẩm và ngừa bệnh tốt. Bạn cần lựa chọn nơi mua dớn trồng lan có chất lượng tốt và phù hợp với loại lan mình sắp trồng. Giongrausach.com Hy vọng với bài viết về dớn trồng lan trên đây sẽ là những thông tin hữu ích cho bạn khi trồng và nuôi hoa lan.